Công Án Thiền: 6 - Chuông và Áo

Thiền sư Vân Môn nói lời:

"Thế giới rộng lớn, đất trời bao la

Nghe chuông khoác áo cà sa

Hành động như vậy nghĩa là làm sao?"

Thiền môn đã tự thuở nào

Quy luật chặt chẽ ai nào chẳng tuân

Mỗi khi có tiếng chuông ngân

Cà sa liền khoác lên thân mình liền

Rồi cùng nhau đến điện thiền

Ngày qua tháng lại liền liền như nhau.

Nhưng Vân Môn hỏi "Tại sao?"

Cổ ngữ nói "Những thứ nào vào đây

Bằng cách qua ngưỡng cửa này

Toàn là vật lạ có hay chăng là."

Cửa là giác quan của ta

Ngửi, nghe, chạm, nếm, nhìn là ngũ quan.

Hành động dựa vào giác quan

Là tuân theo lệnh được ban từ ngoài.

Áp lực bởi những điều này

Khiến ta lo lắng dễ gây bực mình

Đó là đặc tính nhân sinh

Nếu ta giữ vững phần mình nội tâm

Hành động, cảm giác, hạt mầm

Đều phát xuất từ nội tâm của mình.

Người không giác ngộ "phải" làm

Người giác ngộ chỉ "muốn" làm mà thôi. 

Tự do trung tâm cuộc đời

Vân Môn chỉ thẳng vào nơi điểm này.

Bùi Phạm Thành

Ngày 21 tháng 12 năm 2022

6. Chuông và Áo

Thiền sư Vân Môn nói: “Thế giới rộng lớn bao la, sao nghe tiếng chuông lại mặc vào chiếc áo cà sa?" 

Trong thiền viện, đời sống của các thiền sinh đã được quy định rõ ràng. Khi nghe tiếng chuông vang lên, mọi người phải mặc vào người chiếc áo cà sa và đi đến thiền đường. Nhưng Vân Môn hỏi: Tại sao? Có câu cổ ngữ nói rằng: "Những gì đi vào qua cửa thì đều là vật lạ." Cửa ở đây có nghĩa là giác quan: nhìn, ngửi, nghe, nếm, và chạm. Nếu chúng ta quyết định, di chuyển, và hành động theo giác quan, thì có nghĩa là chúng ta tuân theo những mệnh lệnh đến từ bên ngoài.

Để đáp ứng với hoàn cảnh chung quanh, chúng ta cảm thấy bị áp lực, dễ bị bực mình, và trở nên lo lắng. Đó là một đặc tính của đời sống mới. Nhưng nếu ta giữ vững nội tâm, mọi hành động, cảm giác, và những hạt mầm tốt đều đến từ nội tâm sâu thẳm. Người không giác ngộ hành động vì họ PHẢI làm; người giác ngộ hành động vì họ MUỐN làm như vậy. Tự do nằm ở trung tâm của đời sống. Vân Môn chỉ thẳng vào trung tâm.

6. Bells And Robes

Zen Master Unmon (雲門文偃 (Yun-men Wen-yen, Ummon Bun'en, 864-949) said: "The world is vast and wide. Why do you put on your robes at the sound of a bell?"

In a Zen temple the lives of the monks are well regulated. When the bell sounds, each put on his robe and goes to the meditation hall. But Unmon asks: Why? There is an old saying that whatever comes in through the gates is foreign. The gates are the senses: sight, smell, hearing, taste, and touch. If we decide, move, and act by the senses, we obey foreign commands.

In response to our environment we feel pressures, are easily upset, and become nervous. This is one of the characteristics of modern life. But if one settles down firmly in one’s inner life, all actions, feelings, and deeds come from deep within. The unenlightened one does things because he must do them; the enlightened one acts because he wants to. Freedom lies in the center of life. Unmon points to the center.