101 Truyện Thiền: 79 - Lư Trầm

Lư Trầm

Ở Nagasaki

Phụ nữ tên Kame

Một trong rất ít người

Làm lư trầm tuyệt nghệ.

Mỗi một chiếc lư trầm

Là tác phẩm nghệ thuật

Đặt ở phòng uống trà

Bàn thờ, kính trọng nhất.

Trước kia bố Kame

Cũng là nhà nghệ thuật

Chuyên chế tạo lư trầm

Và đam mê uống rượu.

Kame thì cũng vậy

Hút thuốc và uống rượu

Giao tiếp với đàn ông

Có tiền là ăn nhậu.

Kame giao thiệp nhiều

Nghệ sĩ đến lao động

Nghề chính đến nghề phụ

Toàn là giới đàn ông.

Quen người mọi ngành nghề

Nên kiến thức rất rộng

Giúp cho việc sáng tạo

Phát triển thật nhanh chóng.

Một hôm ông thị trưởng

Đặt cô làm lư trầm

Nhưng cô không cảm hứng

Trì hoãn cả nửa năm.

Thị trưởng được thăng chức

Đi làm việc nơi khác

Ông ghé thăm Kame

Chuyện lư trầm ông nhắc.

Cuối cùng thì Kame

Cũng tìm được cảm hứng

Để làm một lư trầm

Theo lời ông thị trưởng.

Làm xong cái lư trầm

Kame đặt lên bàn

Ngồi uống rượu, hút thuốc

Như là với người bạn.

Ngắm nghía suốt một ngày

Quan sát thật kỹ càng

Thấy không được như ý

Lấy búa đập vỡ tan.

            oOo

Nếu chỉ nhìn bề ngoài

Sao biết rõ thực hư

Mặc cà sa đầu trọc

Chưa chắc là nhà sư.

Nếu chỉ nhìn bề ngoài

Của một nhà sáng tạo

Thì sao mà biết được

Người theo thuyết hoàn hảo.

Bùi Phạm Thành

(Ngày 27 tháng 4, 2020)

---

Một phụ nữ ở Nagasaki tên Kame là một trong số rất ít người làm lư đốt trầm ở Nhật. Mỗi lư trầm là một tác phẩm nghệ thuật, chỉ đặt trong phòng uống trà, hay trước bàn thờ gia đình.

Trước Kame, bố của cô ta cũng là một nghệ thuật gia chế tạo lư trầm như vậy, và rất mê uống rượu. Riêng cô ta thì hút thuốc và giao tiếp với đàn ông thường xuyên. Khi nào có được ít tiền, cô làm tiệc mời nghệ sĩ, thi sĩ, thợ mộc, lao động, đàn ông đủ mọi ngành nghề chính cũng như nghề tay trái đến tham dự. Nhờ giao thiệp rộng, hiểu biết nhiều nên khiến nghệ thuật sáng tạo của Kame phát triển rất cao.

Kame làm việc rất chậm, nhưng khi một tác phẩm đã hoàn thành thì nó luôn luôn là một tuyệt phẩm. Các lư đốt trầm do cô ta sáng tạo đều được quý trọng đặt trong các gia đình mà phụ nữ không bao giờ uống rượu, hút thuốc, hay giao tiếp tự do với đàn ông.

Có một lần thị trưởng thành phố Nagasaki đặt cô ta làm một lư trầm cho ông. Kame trì hoãn cả nửa năm. Rồi ông thị trưởng được thăng chức vào một chức vụ tại một thành phố khác, ông đến thăm Kame và thúc hối cô khởi sự làm chiếc lư trầm cho ông.

Cuối cùng cũng tìm ra hứng khởi, Kame làm một cái lư trầm cho ông thị trưởng. Sau khi hoàn tất, Kame đặt nó trên bàn. Ngắm nghía thật lâu và cẩn thận. Kame hút thuốc và uống rượu trước nó như là trước mặt bạn bè và quan sát nó cả ngày hôm đó.

Cuối cùng, cầm cái búa, Kame đập cái lư trầm nát thành từng mảnh vụn, bởi vì Kame thấy nó không được hoàn toàn như ý.

---

Incense Burner

A woman of Nagasaki named Kame was one of the few makers of incense burners in Japan. Such a burner is a work of art to be used only in a tearoom, before a family shrine.

Kame, whose father before her had been such an artist, was fond of drinking. She also smoked and associated with men most of the time. Whenever she made a little money she gave a feast inviting artists, poets, carpenters, workers, men of many vocations and avocations. In their association she evolved her designs.

Kame was exceedingly slow in creating, but when her work was finished it was always a masterpiece. Her burners were treasured in homes whose womanfolk never drank, smoked, or associated freely with men.

The mayor of Nagasaki once requested Kame to design an incense burner for him. She delayed doing so until almost half a year had passed. At that time the mayor, who had been promoted to office in a distant city, visited her. He urged Kame to begin work on his burner.

At last receiving the inspiration, Kame made the incense burner. After it was completed she placed it upon a table. She looked at it long and carefully. She smoked and drank before it as if it were her own company. All day she observed it.

At last, picking up a hammer, Kame smashed it to bits. She saw it was not the perfect creation her mind demanded.