101 Truyện Thiền: 42 - Câu Trả Lời Của Người Chết

42. Câu Trả Lời Của Người Chết

Ngày xưa Mamiya

Đến học thiền với thầy

Thầy cho một công án

“Tiếng vỗ một bàn tay."

Mamiya suy nghĩ

Nhưng thầy vẫn bảo rằng:

“Cứ vướng mắc tài sản

Rồi lại đến thức ăn

Và các loại tiếng động

Tập luyện không chuyên cần

Cứ loanh quanh thế mãi

Thà chết đi cho xong.”

Lần sau thầy lại hỏi

“Tiếng vỗ một bàn tay”

Mamiya ngã xuống

Như người chết lăn quay.

Thầy cúi xuống quan sát

“Đúng là con chết rồi

Nhưng tiếng vỗ thì sao?"

Thầy vẫn tiếp tục hỏi.

Mamiya thưa rằng:

“Con vẫn chưa giải nổi”

Thầy mắng đuổi: “Đi ra 

Người chết sao còn nói."

              oOo

Đừng vướng vào tạp niệm

Vật chất hay âm thanh

Vì một bàn tay vỗ

Là tiếng của vô thanh.

Mục đích của công án

Là để phải chú tâm

Phải tập trung suy nghĩ

Phải tập luyện chuyên cần.

Thầy nói rằng người chết

Thì không thể trả lời

Cũng như câu hỏi đó

Không phải để trả lời.

Bùi Phạm Thành

(Ngày 30 tháng 6, 2019)

---

Khi Mamiya, sau này là một giảng sư nổi tiếng, đến gặp thầy để nhận giáo huấn riêng, Mamiya được giao công án giải thích tiếng vỗ của một bàn tay.

Mamiya tập trung suy nghĩ vào điều gì có thể là tiếng vỗ của một bàn tay. “Con không tập luyện chuyên cần đủ,” thầy bảo Mamiya. “Con cứ bị vướng mắc vào thức ăn, tài sản, vật chất và cái âm thanh đó. Con chết đi còn hơn. Như vậy sẽ giải quyết được mọi vấn đề.”

Lần kế tiếp Mamiya vào gặp thầy và lại bị hỏi chỉ cho thầy tiếng vỗ của một bàn tay. Mamiya tức thì ngã lăn ra như là chết rồi.

“Đúng là con chết rồi,” thầy quan sát. “Nhưng vể âm thanh của tiếng vỗ đó thì sao?”

“Con vẫn chưa giải được,” Mamiya trả lời, ngước nhìn lên .

“Người chết không nói,” thầy bảo. “Đi ra!”

---

The Dead Man’s Answer

When Mamiya, who later became a well-known preacher, went to a teacher for personal guidance, he was asked to explain the sound of one hand.

Mamiya concentrated upon what the sound of one hand might be. “You are not working hard enough,” his teacher told him. “You are too attached to food, wealth, things, and that sound. It would be better if you died. That would solve the problem.”

The next time Mamiya appeared before his teacher he was again asked what he had to show regarding the sound of one hand. Mamiya at once fell over as if he were dead.

“You are dead all right,” observed the teacher. “But how about that sound?”

“I haven’t solved that yet,” replied Mamiya, looking up.

“Dead men do not speak,” said the teacher. “Get out!”