Ngày Tưởng Niệm Chiến Sĩ Trận Vong 2017

Lễ Tưởng Niệm Chiến Sĩ Trận Vong (Memorial Day) là một ngày lễ liên bang tại Hoa Kỳ, diễn ra vào ngày thứ Hai cuối cùng trong tháng 5, hằng năm. Trước kia gọi là Ngày Gắn Huy Chương hay Ngày Vinh Danh (Decoration Day). Ngày lễ này tưởng niệm những quân nhân Hoa Kỳ đã tử nạn trong quân ngũ.

Ngày lễ đầu tiên tưởng niệm quân nhân Liên bang miền Bắc đã tử nạn trong cuộc nội chiến (được tưởng niệm gần ngày thống nhất sau cuộc chiến). Sau Chiến tranh thế giới thứ nhất ngày lễ này bắt đầu được mở rộng để tưởng niệm các binh sĩ bị tử nạn trong các cuộc chiến khác.

Từ năm 1971 Ngày Lễ chiến sĩ trận vong chính thức trở thành ngày lễ liên bang ở Hoa Kỳ. Vào ngày này người Mỹ đi viếng thăm các nghĩa trang và các đài kỷ niệm; lá cờ Mỹ để rũ cho đến trưa theo giờ địa phương.

Trong văn chương và thi ca của Hoa Kỳ có rất nhiều tác phẩm được sáng tác đặc biệt cho ngày Tưởng niệm này, để ít ra cũng có một ngày để nghĩ, tỏ lòng tri ơn, đến những người đã hy sinh để gìn giữ tổ quốc, bảo vệ Tự Do, một trong những quyền căn bản của con người.

Charles M. Province, một cựu chiến binh Hoa Kỳ và cũng là một nhà biên khảo về chiến tranh, đã viết bài thơ nổi danh được khắc trên tường đá ở nhiều nghĩa trang quân đội trên toàn nước Mỹ, bài thơ "It is the Soldier - Đó là Người Lính:"

It is the Soldier, not the minister, who has given us freedom of religion.
It is the Soldier, not the reporter, who has given us freedom of the press.
It is the Soldier, not the poet, who has given us freedom of speech.
It is the Soldier, not the campus organizer, who has given us freedom to protest.
It is the Soldier, not the lawyer, who has given us the right to a fair trial.
It is the Soldier, not the politician, who has given us the right to vote.
It is the Soldier who salutes the flag,
Who serves beneath the flag,
And whose coffin is draped by the flag,
Who allows the protester to burn the flag.

Dịch nghĩa:

Đó là Người Lính, không phải là mục sư, đã cho chúng ta tự do tôn giáo.
Đó là Người Lính, không phải là nhà báo, đã cho chúng ta tự do báo chí.
Đó là Người Lính, không phải là thi sĩ, đã cho chúng ta tự do ngôn luận.
Đó là Người Lính, không phải là ban tổ chức, đã cho chúng ta tự do biểu tình.
Đó là Người Lính, không phải là luật sư, đã cho chúng ta quyền được xét xử công bằng.
Đó là Người Lính, không phải là chính trị gia, đã cho chúng ta quyền tự do bầu cử.
Đó là Người Lính nghiêm chỉnh chào cờ.
Phục vụ dưới lá cờ, 
Và quan tài của họ được phủ cờ, 
Là người cho phép người biểu tình được đốt cờ.

Nhân ngày lễ Tưởng niệm Chiến sĩ trận vong năm nay, 2017, chúng tôi trích đăng lại bài thơ trên như một nhắc nhở, tưởng niệm và gửi lời tri ân đến những người lính của QLVNCH đã hy sinh trong cuộc chiến dài hơn 20 năm (1954-1975) vừa qua để một số trong chúng ta có được ngày hôm nay, cho dù đa số người dân trong nước vẫn phải sống trong sự kềm kẹp của chế độ độc tài cộng sản.

Như thế chúng ta mới hiểu rõ ý nghĩa của bài thơ trên: Đó là người lính, không phải là nhà cầm quyền cho chúng ta Tự Do, Dân Chủ, Nhân Quyền.

Mong lắm thay!

Lâm Viên